
Chinowa Kuguri – Nghi lễ thanh tẩy giữa mùa hè của người Nhật
Vào những ngày tháng 6 oi ả, khi Nhật Bản bước vào giai đoạn nóng bức nhất trong năm, bạn có thể sẽ bắt gặp hình ảnh những vòng cỏ lớn được dựng lên trước lối vào của các đền thờ Thần đạo (Jinja). Những chiếc vòng xanh ấy không chỉ là vật trang trí, mà là trung tâm của một nghi lễ tôn giáo cổ xưa: Chinowa Kuguri (茅の輪くぐり) – một nghi lễ thanh tẩy mùa hè, mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống Nhật Bản.
Nguồn gốc và ý nghĩa tâm linh
Tên gọi Chinowa Kuguri xuất phát từ hai yếu tố:
-
Chinowa (茅の輪) – “bánh xe cỏ”, là chiếc vòng lớn được kết từ cỏ chigaya – một loài cỏ bản địa mọc ở những vùng đồng cỏ hoặc núi nắng.
-
Kuguri (くぐり) – động từ "kuguru" trong tiếng Nhật, mang nghĩa "đi xuyên qua".
Theo truyền thuyết cổ, một vị thần đã ban cho con người một chiếc vòng cỏ nhỏ để đeo bên hông, giúp xua đuổi tà ma và bệnh tật. Từ đó, việc đi xuyên qua một chiếc vòng cỏ lớn trở thành một hành động tượng trưng cho việc tẩy uế, trừ xui và cầu chúc bình an. Dù truyền thuyết đã dần chìm vào dân gian, nhưng ý niệm về sự thanh lọc vẫn là cốt lõi trong nghi lễ Chinowa Kuguri cho đến ngày nay.
Mối liên hệ với Lễ thanh tẩy Thần đạo
Chinowa Kuguri là một phần quan trọng trong nghi lễ Nagoshi no Harae (夏越の祓) – lễ thanh tẩy giữa năm, được tổ chức vào ngày 30/6 ở nhiều đền thờ trên khắp Nhật Bản.
Lễ này nhằm:
-
Tẩy rửa tội lỗi, tai ương và uế khí đã tích tụ trong nửa đầu năm.
-
Cầu chúc sức khỏe, bình an và may mắn cho nửa năm còn lại – đặc biệt khi mùa hè khắc nghiệt có thể ảnh hưởng lớn tới sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.
Ngoài ra, một số đền còn tổ chức nghi lễ tương tự vào cuối năm (Toshikoshi no Harae – 年越しの祓), như tại đền Akagi ở Tokyo, để chuẩn bị cho năm mới với tâm hồn thanh sạch.
Cấu trúc và vật liệu vòng Chinowa
Chiếc vòng Chinowa thường có đường kính từ 2–5 mét, tùy vào quy mô đền thờ. Vật liệu chính là cỏ chigaya hoặc cỏ lau, được kết lại thành vòng tròn lớn bằng dây rơm hoặc thân tre, tạo nên một cấu trúc vừa đơn sơ, vừa thiêng liêng.
Hình tròn tượng trưng cho:
- Chu kỳ tự nhiên (vòng xoay mùa màng, vòng đời con người)
- Tính liên tục và sự tái sinh
- Sự bảo hộ trọn vẹn từ các vị thần
Cách thực hiện nghi lễ Chinowa Kuguri
Việc đi qua vòng Chinowa không đơn thuần là hành động thể chất, mà là một nghi thức tâm linh giàu tính biểu tượng. Trình tự thường bao gồm bốn bước:
🌿 Bước 1:
Đứng trước vòng cỏ, cúi chào nhẹ để tỏ lòng kính lễ.
Bước qua vòng bằng chân trái, đi một vòng sang bên trái và quay trở lại vị trí xuất phát.
🌿 Bước 2:
Bước chân phải, đi vòng sang phải, rồi trở lại chỗ cũ.
🌿 Bước 3:
Lặp lại bước 1, đi sang trái thêm một lần nữa.
🌿 Bước 4:
Lần bước cuối cùng, đi thẳng qua vòng, tiến đến điện thờ chính để cầu nguyện.
Mỗi vòng đi qua tượng trưng cho một ý nghĩa riêng:
-
Lần 1: Xua đuổi điều xui rủi, bệnh tật.
-
Lần 2: Tẩy sạch tâm trí, thanh lọc tinh thần.
-
Lần 3: Cầu nguyện sự bảo vệ từ thần linh.
-
Lần cuối: Tiến đến tương lai với lời cầu mong bình an và hạnh phúc.
Chinowa Kuguri – Một nghi thức cho tất cả mọi người
Một điều đặc biệt ở Chinowa Kuguri là không phân biệt quốc tịch, tôn giáo hay địa vị xã hội. Dù là người Nhật hay khách du lịch, bất cứ ai cũng có thể tham gia nghi lễ này với lòng thành kính và tâm niệm trong sáng.
Ở một số đền thờ hiện đại, thậm chí còn có cả phiên bản Chinowa mini dành cho thú cưng, thể hiện sự hòa hợp giữa tín ngưỡng truyền thống và lối sống đương đại.
Khi tín ngưỡng trở thành liệu pháp tâm linh
Chinowa Kuguri không chỉ là một nghi lễ mang tính tín ngưỡng, mà còn là một
nghi thức chữa lành tâm hồn, giúp con người dừng lại giữa guồng quay tất bật của cuộc sống, tự soi lại bản thân, loại bỏ những muộn phiền, để bắt đầu một nửa năm mới với tinh thần thanh sạch và đầy hy vọng.
Đó là vẻ đẹp độc đáo của văn hóa Nhật Bản – nơi sự giản dị và thiêng liêng hòa quyện trong từng vòng cỏ mùa hè.